Czym różnią się biegówki od nart zjazdowych? Dla kogo przeznaczone są narty typu race FIS, a które narty są przystosowane do wykonywania akrobacji na rampach i poręczach? Tych oraz wielu innych informacji można dowiedzieć się z niniejszego artykułu – sprawdźmy więc, jakie są rodzaje nart i czym się charakteryzują.
Narty biegowe
Narty biegowe są przystosowane do pokonywania dużych odległości po terenie płaskim lub pagórkowatym. Narciarz wykonuje ruchy podobne jak przy chodzeniu (styl klasyczny) lub przypominające jazdę na łyżwach (styl łyżwowy lub freestyle). W klasycznej odmianie tej dyscypliny narciarz przemieszcza się po wyciętych w śniegu rowkach lub wzdłuż toru. Niezależnie od sposobu jazdy narty biegowe są długie i wąskie, co ma zapewniać narciarzowi odpowiednią przyczepność i utrzymanie właściwego kierunku jazdy. Jakie są rodzaje nart biegowych?
Narty biegowe do stylu klasycznego
W nartach przeznaczonych do stylu klasycznego występują dwie strefy: jazdy (ślizgu) i odbicia. Strefa ślizgu znajduje się na początku i na końcu narty, z kolei strefa odbicia to środek narty. W strefie odbicia stosuje się wosk, łuski lub foki (paski z materiału), co ułatwia narciarzowi odbicie się od śniegu i ruszanie do przodu.
Narty biegowe do stylu łyżwowego
Narty przeznaczone do przemieszczania się ruchem łyżwowym mają strefę ślizgu na całej długości. W dodatku są krótsze niż narty klasyczne i mają mniej zadarte dzioby.
Narty do jazdy po przygotowanych trasach
Typy nart biegowych można podzielić również ze względu na teren, po którym przemieszcza się narciarz. Narty służące do jazdy po specjalnie przygotowanych trasach są zazwyczaj proste (deski przeznaczone dla bardziej zaawansowanych użytkowników mogą być taliowane) i nie mają uniesionych przodów.
Narty biegowe backcountry
Tego typu narty są przystosowane do jazdy po trudniejszym, często nieprzygotowanym terenie. Mają szerszy i bardziej taliowany kształt niż narty przeznaczone do jazdy po wytyczonej trasie. W dodatku ich krawędzie są metalowe, co ma zapewnić lepszą przyczepność na pofałdowanej powierzchni.
Narty śladowe
W nartach śladowych stosuje się charakterystyczne łuski, które umożliwiają odbicie od śniegu. W porównaniu do nart klasycznych są szersze i ważą więcej. Nadają się zarówno do jazdy po wyznaczonym torze, jak i poza nim.
Narty zjazdowe
Narty zjazdowe są przystosowane do narciarstwa alpejskiego, które polega na szusowaniu po ośnieżonej, pochyłej powierzchni (przy czym śnieg może być naturalny lub wytworzony przez system naśnieżania). Można wyróżnić różne typy nart zjazdowych, przy czym zazwyczaj deski są wąskie i dość krótkie. Mogą mieć prosty lub zwężany na środku kształt (narty carvingowe). W tego typu nartach krawędzie są ostre, a wiązanie sztywno trzyma stopę. Dzięki zastosowaniu specjalnego mechanizmu narty odpinają się podczas upadku, co pozwala uniknąć poważnych obrażeń. Obecnie zdecydowana większość zjazdówek ma taliowany kształt, ponieważ carvingi zapewniają łatwiejsze skręcanie i większą stabilność podczas jazdy.
Narty klasyczne (proste) i carvingowe to podstawowy podział zjazdówek. Jednak można wyróżnić inne rodzaje nart, które zostały zaprojektowane z myślą o osobach uprawiających różne odmiany narciarstwa alpejskiego.
Narty race i race FIS
Narty z tej kategorii są przeznaczone dla osób, które jeżdżą na poziomie zaawansowanym (race) i wyczynowym (race FIS). Nadają się do jazdy po przygotowanych trasach, szczególnie o mocnym nachyleniu. Dzięki odpowiedniej budowie umożliwiają osiąganie zawrotnych prędkości na stoku (z tego względu osoby początkujące powinny sięgać po inne typy nart). W tej grupie występują narty slalomowe, które cechują się krótkim promieniem skrętu (11-14 m) i dużą zwrotnością. Można również wyróżnić narty gigantowe o dużym promieniu skrętu (15-23 m), które zapewniają dużą stabilność nawet przy szybkiej jeździe.
Narty allround
Narty allround są przystępne cenowo i łatwe do opanowania, dzięki czemu sprawdzą się także u osób, które dopiero uczą się jeździć i nie czują się pewnie na stoku. Mają uniesione dzioby i dość elastyczną konstrukcję. Promień skrętu w nartach allround wynosi w granicach 12-13 metrów.
Narty allmountain
Niektóre rodzaje nart są bardzo wszechstronne i właśnie tak jest w przypadku zjazdówek typu allmountain. Są to stosunkowo długie i szerokie deski o dość dużym promieniu skrętu (od 15 do 21 metrów). Mają uniesione dzioby i piętki. Mogą być wyposażone w dodatkowe rozwiązania dla zwiększenia płynności i komfortu jazdy. Ze względu na swoją budowę sprawdzą się zarówno na dobrze przygotowanych trasach, jak i poza ośrodkami narciarskimi.
Narty typu freeride
Osobom, które nie mają dostępu do wyciągów narciarskich (lub po prostu wolą nieprzygotowane stoki), można polecić narty freeride. Tego typu deski nie potrzebują ratrakowanych tras, ponieważ nie mają tendencji do zapadania się w świeżym śniegu. Jest to zasługa szerokiego kształtu i odpowiednio uniesionej części dziobowej (tzw. rockera). Co ciekawe, dzięki zastosowaniu rockera również w piętkach narciarz może bez przeszkód jechać tyłem. Narty freeride są droższe niż inne typy nart, co jest spowodowane m.in. bardziej wytrzymałą konstrukcją.
Narty freestyle
Narty idealne dla osób, które chcą wykonywać widowiskowe akrobacje w snowparkach. Narty typu freestyle umożliwiają bowiem jazdę po rampach, boksach, poręczach i innych konstrukcjach stosowanych przy narciarskich popisach. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby zabrać je na zwykły stok czy nawet poza przygotowane trasy. Charakterystyczna dla tego typu nart jest wzmocniona konstrukcja, dzięki której deski są bardziej wytrzymałe na pęknięcia i inne uszkodzenia.
Narty funcarver
Funcarvery wyglądają zupełnie inaczej niż wymienione wcześniej rodzaje nart, ponieważ ich długość może nie przekraczać jednego metra. Krótki kształt pozwala na wykonywanie szybkich skrętów o niewielkim promieniu. Z tego względu funcarvery są odpowiednie dla osób, które nigdy wcześniej nie miały nart na nogach i mogą mieć problem z opanowaniem desek o normalnej długości. Jednak z drugiej strony tego typu narty są przeznaczone również dla zaawansowanych narciarzy, którzy lubią ekstremalną jazdę z mocno pochyloną sylwetką.
Narty do jazdy telemarkowej
Narty telemarkowe mają lekką i elastyczną konstrukcję, a przy tym są dość wytrzymałe. Zastosowane w nich wiązanie umożliwia uniesienie stopy podczas jazdy. Dzięki takiemu rozwiązaniu narciarz może jechać stylem telemarkowym. To dość charakterystyczny rodzaj jazdy, w którym noga znajdująca się z tyłu (od wewnątrz przy skręcie) jest ugięta mocniej niż przednia, a jej pięta unosi się pod ciałem narciarza.
Narty skiturowe
Narciarz może biegać, zjeżdżać czy nawet skakać. Może również uprawiać skitouring i wykonywać wszystkie te czynności w zależności od ukształtowania terenu, po którym się przemieszcza. Skitouring to nic innego jak zwiedzanie górskich szlaków na nartach. Doskonale nadają się do tego specjalne rodzaje nart, które są wyposażone w wiązania z unoszoną piątą. W tego typu nartach stosuje się również foki, które ułatwiają podchodzenie pod górę. Dzięki swej budowie narty skiturowe zapobiegają zapadaniu się w nieutwardzonym śniegu, a także umożliwiają pokonywanie stromych podejść i zjazdów.
Narty typu lady
Narty opisane jako „lady” są zaprojektowane specjalnie dla kobiet. Mają niższą wagę i krótszy kształt niż zwykłe narty, dzięki czemu sprawdzą się u pań o drobniejszej budowie. Różnice widać również w kolorystyce (nawet lady mają bardziej intensywne kolory), taliowaniu i umiejscowieniu wiązań. Narty dla kobiet mogą charakteryzować się również elastyczną konstrukcją, co sprzyja rekreacyjnemu użytkowaniu. Panie, które wolą bardziej dynamiczną jazdę, powinny szukać nart lady o sztywniejszej konstrukcji.